Kvar fredag presenterer redaksjonen i Energi og Klima fem viktige nyheitssaker frå veka som har gått. Her er mine utvalde:

Karbonprising brer om seg

Per 1. april 2025 dekka karbonprising, som CO₂-avgift og kvotehandelssystem, om lag 28 prosent av dei globale klimagassutsleppa, viser ein fersk rapport frå Verdsbanken – opp frå 24 prosent 1. april 2023. Sektorane med høgast del karbonprisa utslepp er kraftproduksjon (51 prosent) og industri (43 prosent), medan landbruk og avfall knapt er omfatta.

Dei viktigaste landa med karbonprising er Canada, Kina, EU, Japan, Mexico og Storbritannia. I USA finst det karbonprisordningar berre på delstatsnivå  – i California, Colorado, Massachusetts, Oregon og Washington.

Den mest omfattande endringa det siste året var utvidinga av den kinesiske kvotemarknaden, som no omfattar utslepp frå sement-, stål- og aluminiumsindustrien – i tillegg til kraftproduksjon.

Verdsbanken peikar òg på at framveksande økonomiar som Brasil, India, Indonesia og Tyrkia no planlegg ulike karbonprisordningar. Samstundes vurderer fleire land å innføre såkalla karbontoll mot land utan karbonprising. Her har EU gått føre med sin CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism).

I møte med klimakrisa og stramme offentlege budsjett er veksten i karbonprising ei god nyheit. Slike regime genererer no kring 100 milliardar dollar i årlege inntekter. Likevel er prisnivået for lågt til å nå Paris-måla, og høg inflasjon har det siste året svekt den reelle CO₂-prisen.

Vil du gå djupare? Rapporten State and Trends of Carbon Pricing 2025 gir status også for marknaden med karbonkredittar, som mange bedrifter nyttar for å kompensere restutslepp.

Klimaanlegg har blitt eit kraftsluk i India

India må skru opp temperaturen i klimaanlegga for å spare straum, skriv Bloomberg Green. Landet har i dag rundt 100 millionar klimaanlegg, og marknaden veks med 15 millionar einingar årleg. Desse står for 50 GW i effektforbruk – ein femtedel av landets totale kapasitet. Det er kanskje ikkje så rart at delar av landet slit med straumbrot når varmen er på sitt verste frå april til juni.

Forslaget som styresmaktene no jobbar med, er å regulere temperaturintervallet for klimaanlegg og heve minimumstemperaturen frå 16 til 20 gradar. Tiltaket skal gjelde klimaanlegg både i bustader, hotell og bilar. Ifølgje Bloomberg Green vil straumforbruket falle med 6 prosent for kvar einaste grad ein hevar minstetemperaturen.

Elbilsalet tek seg opp i Europa

Frå januar til april i år steig elbilsalet i Europa med 26,4 prosent frå same periode i fjor. Totalt blei det selt 558 262 elbilar i dei fire første månadene av året, noko som gir ein marknadsdel på 15,3 prosent (mot 12 prosent i 2024). Det er ferske tal frå The European Automobile Manufacturers’ Association (ACEA) som viser dette. ACEA understrekar at det er store geografiske skilnader: så langt i år har tre land – Tyskland, Belgia og Nederland – stått bak 63 prosent av EUs elbilregistreringar.

Samtidig går utviklinga motsett veg for bensin- og dieselbilane: Her var reduksjonen på høvesvis 20,6 og 26,4 prosent i årets fire første månader. Bensinbilane har no ein marknadsdel på 28,6 prosent, medan dieselbilane har ein marknadsdel på 9,6 prosent (då er hybridbilar ikkje medrekna).

Ifølgje DW skuldast elbilveksten først og fremst nye EU-reglar som krev at bilprodusentane reduserer utsleppa frå eigen personbilflåte med 15 prosent samanlikna med 2021. Financial Times viser òg til at kinesiske bilprodusentar pressar prisane i småbilmarknaden.

Ny solkonkurs i USA – men investorar trur likevel på vekst

For andre veka på rad har eit amerikansk solenergiselskap gått konkurs. Sunnova Energy måtte gi seg som følge av høgare renter, lågare etterspurnad og at Trump-administrasjonen nyleg trekte tilbake ei delvis lånegaranti på 3 milliardar dollar. Trumps skattereform, som no er til behandling i Kongressen, inneber òg kutt i solcellestøtta til amerikanske hushald – som var Sunnovas kundar.

Likevel trur mange langsiktige investorar på vekst, ifølgje Financial Times. Dei ventar at etterspurnaden etter straum vil auke kraftig framover, drivne av fleire datasenter i kjølvatnet av KI. Investorane trur veksten først og fremst vil kome i dei mest modne teknologiane: landbasert vind, batterilagring og storskala solparkar.

Varmerekordar på land og til havs

Global oppheting held fram som den nye normalen, skriv nettstaden phys.org. Bakgrunnen er temperaturstatistikken som EUs forskingsteneste Copernicus publiserte denne veka. Mai 2025 var den første av 21 samanhengande månader der den globale temperaturauken ikkje passerte 1,5 gradar samanlikna med før-industriell tid (1850-1900). Likevel var mai i år den nest varmaste mai-månaden som nokon gong er registrert.

Copernicus meldar òg at delar av Nordvest-Europa i mai opplevde dei lågaste nivåa av nedbør og jordfuktigheit sidan 1979. No er det frykt for tørke, skriv Guardian.

Mai hadde òg unormalt høge havtemperaturar i det nordaustlege Atlanterhavet, og nådde det høgaste nivået som nokon gong er registrert, ifølgje Copernicus.