Anholt Havmøllepark utanfor Jylland blei offisielt opna hausten 2013. Han leverer rein straum til 400.000 danske hushald og er for augneblinken Danmarks største havvindmøllepark.

Forutan å vere eit levande bevis på ein offensiv dansk havvindsatsing, representerer Anholt ein tidstypisk eigarskapsallianse for kapitalkrevjande fornybarprosjekt: energiselskap + institusjonell kapital. Våren 2011 kom meir enn 850.000 danske pensjonstakarar inn på eigarsida då Dong Energy selde halve aksjeposten i Anholt til pensjonsselskapa Pension Danmark (30 prosent) og PKA (20 prosent).

Adm. direktør i PensionDanmark, Torben Möger Pedersen, skriv i ein e-post til Energi og Klima at selskapet har som mål å investere 10 prosent av porteføljen i infrastruktur. Forklaringa er usikre økonomiske konjunkturar og nervøse finansielle marknader. I tillegg har kraftige rentefall dei seinare åra gjort obligasjonsmarknaden mindre attraktiv.

«Vi søker alternative investeringar, der ein er meir uavhengig av konjunkturane, har avgrensa risiko, men likevel gir ein avkastning vesentleg over obligasjonsrenta og tett på det ein kan oppnå i aksjemarknaden. Det gjer dei fleste infrastrukturprosjekt, herunder investeringar i havmølleparkar».

I tillegg til å eige 30 prosent av aksjene i Anholt Havmøllepark (3,8 mrd. DKK) har PensionDanmark kjøpt seg inn i Nysted Havmøllepark (700 mill. DKK), tre landbaserte vindprosjekt i USA (knappe 1 mrd. DKK), USAs første havvindmøllepark Cape Winds (1,2 mrd. DKK) og seks vindmølleparkar i Storbritannia (1,35 mrd. DKK).

«Vi går direkte inn som eigar av vindparkane. Det gir oss langt betre styring av aktiva – herunder risiko. Samtidig kan vi binde mykje kapital over lang tid, noko som er etterspurt hos mellom andre energiselskap, som pt skal slanke sine balansar. Dermed oppnår vi ein ekstra premie på våre investeringar».

Eigarane av Anholt er sikra 1,05 kroner pr. kilowatt-time for dei første 50.000 driftstimane (ca. 12 år).

Global trend

Anholt er berre eitt av mange fornybarprosjektet som blir realisert med kapital frå institusjonelle investorar.

• Ifølgje OECD (pdf) var meir enn 50 prosent av alle installerte vindturbinar i Europa per juli 2013 eigd av institusjonelle investorar.
• Det tyske forsikringsselskapet Allianz har åleine investert over 1,5 milliardar euro i 36 vindparkar og 7 solparkar (per juni 2013).
• Amerikanske MetLife oppgir på sine sider at selskapet har investert 2,5 milliardar USD i sol, vind og geotermi.
• Munich Re skal dei neste åra investere opp mot 2,5 milliardar euro i fornybar energi.

Likevel – det investeres langt frå nok i grøn infrastruktur. Av eit investeringsbehov på 2000 milliardar USD per år fram mot 2030, manglar ein i dag halvparten (pdf). Det er vanskeleg å tenke seg at ein klarar å lukke dette gapet utan hjelp frå pensjons-, forsikrings- og investeringsfond.  Institusjonelle investorar forvaltar 83.000 milliardar USD berre i OECD-området.

Havvind inn i oljefondets investeringsunivers?

Sjølv om byråkratane i Finansdepartementet sveittar når oljefondets investeringsstrategi blir gjenstand for politisk debatt, er det både umoralsk og risikabelt å la verdas største investeringsfond ignorere vår tids største utfordring: klimakrisa. Utan at fleire institusjonelle investorar gjer som PensionDanmark vil vi aldri klare å finansiere den grøne energiomstillinga som må finne stad dei neste tiåra for å løyse denne krisa. Samtidig gir det inga meining at oljefondets investeringsunivers i dag inkluderar handlegatar i London og Paris, men ikkje havvindparkar og solernergianlegg med akseptabel risikoprofil.

Å la oljefondet investere i grøn infrastruktur, slik denne breie alliansen gjorde krav om før stortingsvalet i fjor, og slik NBIM sjølv anbefalte i eit brev til Finansdepartementet i 2010, vil vere ein god måte for Erna Solberg å demonstrere at ho faktisk står for ein meir offensiv klimapolitikk enn det Jens Stoltenberg gjorde som statsminister. Men langt viktigare: det vil vere eit godt bidrag frå Noreg inn mot det internasjonale klimaarbeidet og Paris 2015.